Met één been op de stoep, met één been in de goot.
En als ik dat niet doe dan ben ik morgen dood.
Dit is eigenlijk de kern van OCS, vroeger ook wel dwangneurose genoemd. Nu is bovenstaand voorbeeld tamelijk onschuldig, vooral bij kinderen komt dit vaak voor. Het is onschuldig omdat de kinderen heel goed beseffen dat ze niet écht dood gaan wanneer ze de handeling niet uitvoeren. Mensen met OCS hebben meer moeite met dit besef. Ze vinden het erg moeilijk te realiseren dat de gedachtes die ze hebben irreëel zijn, en dat maakt het erg moeilijk om begrip vanuit de omgeving te krijgen.
Ergens weten ze dat hun gedachtes niet helemaal rationeel zijn, maar de angst voor de rampzalige gevolgen die het kan hebben maakt dat ze zich gedwongen voelen de handelingen toch uit te voeren. Ze hebben veel verschillende gedachtes over bepaalde handelingen die ze moeten uitvoeren. Doen ze dat niet, dan zal dat volgens hen rampzalige gevolgen hebben. Voorbeelden van OCS zijn schoonmaakdrang, wasdrang, controledwang, teldwang en trichotillomanie (haren trekken). Bij OCS is er sprake van obsessies en compulsies.
Obsessies zijn de dwanggedachtes. Het zijn ongewenste gedachten en/of voorstellingen die uit de persoon zelf komen, maar die hij/zij niet of nauwelijks onder controle lijkt te kunnen houden. Ze komen als het ware buiten je wil om. Zoals “wanneer ik dit niet schoonmaak ga ik dood”, “alles moet schoon zijn anders raak ik besmet”, “mijn huis zal ontploffen als ik het gas niet controleer”, of minder directe gedachtes als “als ik dit niet op een bepaalde manier neerzet, zullen mijn kinderen sterven”. Dwanggedachtes moeten niet worden verward worden met waangedachtes. Bij waangedachtes zijn mensen écht overtuigd van hun gedachtes en zien zij deze als de waarheid.
Compulsies
Compulsies zijn de dwanghandelingen die worden uitgevoerd naar aanleiding van de obsessies, met als doel de mogelijk ramp te voorkomen. Door de compulsie uit te voeren ervaart de persoon en kort moment van opluchting, het reduceren van de spanning. Kort daarna zullen de obsessies echter weer terugkeren, zodat de dwang om de compulsies uit te voeren terugkomt. Een voorbeeld van compulsies is handen wassen.
Omdat de persoon constant toegeeft aan zijn dwanggedachtes door middel van het uitvoeren van de dwanghandelingen, wordt op deze manier het gedrag in stand gehouden. Met behulp van psychologische behandeling kan dit doorbroken worden.
Behandeling voor een obsessieve compulsieve stoornis
De meest effectieve behandeling is cognitieve gedragstherapie met responspreventie. We werken op twee gebieden. We gaan stapsgewijs de dwanghandelingen reduceren. De obsessies gaan we te lijf met contra-conditionering. De nare gevoelens en angst die een obsessie oproept, gaan we vervangen vervangen door het tegenovergestelde gevoel. Daarnaast gebruiken wij oplossingsgerichte therapie. Dat houdt in dat we je eigen krachten, ideeën en oplossingen gaan aanwenden in het herstelproces.
Onze locaties en psychologen
Wil je snel geholpen worden? Bel 0850645864 om een intake in te plannen.
Selecteer een locatie waar je geholpen wil worden.
Wil je snel geholpen worden? Vul het formulier in of bel ons op 0850645864 om een intake in te plannen. Psycholoog Nederland biedt ook veilige & persoonlijke zorg op afstand.
