Gegeneraliseerde angststoornis

Als je de neiging hebt om je veel zorgen te maken, ook wanneer daar geen reden voor is, dan zou er mogelijk sprake kunnen zijn van een gegeneraliseerde angststoornis (GAS). Iemand met GAS maakt zich eigenlijk voortdurend zorgen en kan dit niet controleren. Dit uit zich meestal in aanhoudende gevoelens van angst en in piekeren over verschillende zaken uit het dagelijks leven, zoals gezondheid, studie, werk, financiën, vriendschappen, huisvesting, relaties et cetera. 

Het onderwerp van zorgen heeft de neiging te verschuiven: als ergens een probleem is opgelost of niet meer relevant is, verplaatst het piekeren zich van het ene naar het volgende onderwerp. Uiteraard maakt iedereen zich weleens zorgen over hierboven genoemde zaken, maar als je altijd uitgaat van het ergste, kan dit nadelige gevolgen hebben voor je mentale gezondheid en een probleem worden. Het levert stress op om je constant maar zorgen te moeten maken en het is bovendien erg vermoeiend. 

Als je een gegeneraliseerde angststoornis hebt, dan weet je waarschijnlijk dat jouw angsten groter zijn dan meestal nodig of passend zijn bij een situatie, maar toch kan je niet stoppen met je zorgen maken. Klachten kunnen per persoon verschillen en de symptomen hebben overlap met die van bijvoorbeeld een paniekstoornis, obsessieve-compulsieve stoornis en andere angstgerelateerde problematiek. Neem contact met ons op zodat we met je kunnen meekijken en meedenken.

De meest voorkomende symptomen van GAS zijn:

• Overmatig zorgen maken en piekeren over alledaagse zaken.
• Neiging om continu rampscenario’s te bedenken en verwachten.
• Gebeurtenissen ervaren als bedreigend, ook wanneer ze dat niet zijn.
• Het moeilijk vinden om onzekerheid te verdragen.
• Besluiteloosheid en bang zijn om de verkeerde keuze te maken.
• Onvermogen om zorgen los te laten.
• Moeite hebben met ontspannen en je rusteloos en gespannen voelen.
• Moeite hebben om je te concentreren.
• Problemen met in- en doorslapen.
• Prikkelbaarheid.

Naast deze symptomen zijn er ook meer lichamelijke klachten die gepaard kunnen gaan met GAS, zoals: gespannen spieren, hartkloppingen, misselijkheid, zweten, trillen, hoofdpijn, buikpijn, een brok in de keel en duizeligheid.

Het kan vaak jaren duren voordat iemand met GAS hulp zoekt. Het vele zorgen maken en piekeren kunnen zo’n gewoonte zijn geworden, dat je het bent gaan zien als onderdeel van wie je bent. Bij veel mensen komt er echter een punt in hun leven waar dit vele piekeren en de angstgevoelens het dagelijks leven te veel belemmert en ze ervoor kiezen hulp te zoeken.  Zowel psychotherapie (ook wel bekend als ‘praattherapie’), medicatie als een combinatie van beide behandelvormen zijn effectief gebleken in het behandelen van een gegeneraliseerde angststoornis. 

Iemand met GAS overschat vaak de kans op gevaar, onderschat de eigen mogelijkheden om om te gaan met tegenslagen en valt terug op constant piekeren. Tijdens de therapie leer je oude gewoonten te doorbreken en anders met jouw angsten om te gaan. Dit doen we bijvoorbeeld met cognitieve gedragstherapie (CGT). CGT is een behandelmethode waar veelvuldig onderzoek naar wordt gedaan en is wetenschappelijk bewezen effectief. Bij CGT richt je je op inzicht krijgen in niet-helpende en negatieve gedachten en leer je om jouw manier van denken te veranderen en je anders te gedragen, waardoor jouw angst en zorgen kunnen afnemen.

Een andere behandelvorm die wordt ingezet bij GAS is Acceptance and Commitment Therapy, oftewel ACT. Anders dan bij CGT ligt bij ACT de focus minder op het proberen te veranderen van negatieve gedachten. Acceptance and Commitment Therapy richt zich op vaardigheden zoals mindfulness, het stellen en behalen van doelen en het naleven van jouw waarden met als doel jouw algehele welzijn te vergroten en daarmee angst en ongemak te verminderen.

Preventie

Het is niet mogelijk om te voorspellen wat ertoe leidt dat iemand GAS ontwikkelt, maar er zijn dingen die je kan doen om de impact van je angstklachten te verminderen:

• Wacht niet te lang met hulp zoeken. Net zoals bij vele andere mentale problemen, worden angstklachten hardnekkiger met het verstrijken van tijd en daarmee ook moeilijker te behandelen.
• Prioriteiten stellen. Door het zorgvuldig managen van jouw tijd en energie, kan je angstklachten verminderen. Neem een kijkje bij de verschillende modules die wij geven gericht op zelfmanagement.
• Houd een dagboek bij. Door bij te houden en op te schrijven wat er zoal in jouw leven gebeurt, kan dit jou en jouw psycholoog informatie geven over wat jou stress en angst bezorgt, maar ook welke dingen jou juist goed doen.
• Vermijd ongezond middelengebruik. Cafeïne, nicotine, drugs en alcohol zijn allemaal stoffen die angst kunnen veroorzaken of verergeren. Tegelijkertijd kan het stoppen met bijvoorbeeld roken of drugsgebruik leiden tot angstgevoelens, zeker wanneer er sprake is van een verslaving.

Als het niet lukt om in je eentje te stoppen, neem dan contact op met jouw huisarts of met ons. Bij Psycholoog Nederland behandelen we geen verslavingen, maar we kunnen zeker met je meedenken waar je beter op je plek bent.